Τα τείχη της Αδριανούπολης (8)-Edirne surları (8)-Edirne walls (8)

Έτσι λοιπόν στο τείχος της Αδριανούπολης υπήρχαν 9 πύλες, που είχαν πόρτες θωρακισμένες με σιδερένια ελάσματα. Εκτός από τους τέσσερις μεγάλους γωνιαίους πύργους υπήρχε και πέμπτος στη ΝΑ γωνία και δύο μικρότεροι δίπλα στην πύλη Μανιάς-καπού. Ανάμεσα στις επάλξεις υπήρχαν υψηλοί τετράγωνοι πύργοι ως προμαχώνες και μάλιστα στη Β. πλευρά, επειδή αυτή η πλευρά ήταν η πιο εκτεθειμένη στις από Βορρά βαρβαρικές επιδρομές.

Το φρούριο αυτό πριν από τον τελευταίο ρωσοτουρκικό πόλεμο και λίγο μετά από αυτόν ήταν στο μεγαλύτερο μέρος του ακέραιο. Φύλακες αγρυπνούσαν σε σταθμούς δίπλα στις πύλες και τις έκλειναν με σιδερένιους μοχλούς. Επέτρεπαν την είσοδο και την έξοδο σε γνωστά πρόσωπα έναντι φιλοδωρήματος και εμπόδιζαν την είσοδο σε κάθε ύποπτο. Έτσι η πόλη προφυλασσόταν και από τις πυρκαγιές που ξέσπαγαν πολλές φορές έξω από το τείχος και από κακοποιά στοιχεία. Έτσι σώθηκε η πόλη από συμμορία ληστών , που την εβδομάδα του Αγίου Λαζάρου το 1840 , συνεννοημένοι με κάποιους από τους αγάδες της πόλης , προσπάθησαν να μπουν τη νύχτα στην πόλη που το περισσότερο κατοικείται από Χριστιανούς και Ιουδαίους , με σκοπό να αρπάξουν τις περιουσίες τους και να κάνουν και άλλες αυθαιρεσίες. Όταν όμως ήρθαν , βρήκαν τις πύλες κλειστές και η έντιμη φρουρά αρνήθηκε να τις ανοίξει , αφού απέρριψε μετά βδελυγμίας τις προτάσεις να πάρει μερίδιο από τη διαρπαγή και περιφρόνησε τις απειλές. Έτσι η πόλη σώθηκε από μεγάλη καταστροφή. Αυτά σύμφωνα με τον αείμνηστο Χατζή Ιωάννη Παρασχίδη.

Πρώτος, όπως είπαμε ο Νομάρχης Αδριανουπόλεως Ρουστέμ πασάς το 1848 κατεδάφισε τους ετοιμόρροπους πύργους Μπαλούκ-παζάρ. Το 1863 άλλος νομάρχης, ο Κυπριζλή Μεχμέτ πασάς κατεδάφισε κάποιους πύργους της Ν. πλευράς και με το υλικό έχτισε το μέγαρο της Γενικής Διοίκησης που σώζεται μέχρι σήμερα και που είχε πυρποληθεί στις 8 Φεβρουαρίου 1858. Αργότερα οι Ιουδαίοι αγόρασαν από την Κυβέρνηση το μεγαλύτερο μέρος της πέραν της Μανιάς-καπού Ν. πλευράς και από το υλικό έχτισαν τα σπίτια και τις αποθήκες έξω από το τείχος. Από αυτά δεν άφησε κανένα ίχνος η μεγάλη πυρκαγιά του Αυγούστου 1905 , που έκανε το μεγαλύτερο μέρος της πόλης στάχτη.

Αλλά και άλλοι ιδιώτες αγόρασαν μετά το ρωσοτουρκικό πόλεμο διάφορα τμήματα του τείχους για κερδοσκοπία. Αυτά που έμειναν τα γκρέμισε η ίδια η Τουρκική κυβέρνηση και από το υλικό χτίστηκαν οι προμαχώνες της πόλης και ακόμα στρατώνες , νοσοκομεία , σχολεία , ανάμεσά τους και το δικό μας Γυμνάσιο . Ο νομάρχης Αδριανουπόλεως Ραούφ πασάς παραχώρησε με μεγάλη προθυμία το απαιτούμενο υλικό στην κοινότητά μας. Όπως είπα και πιο πάνω από αυτά τα τμήματα και υλικά αντλήσαμε και εμείς τα πιο πολλά ευρήματα που βρίσκονται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αδριανουπόλεως.

Από την αρχαιολογική μελέτη του Γ.Ι.Λαμπουσιάδη 

"Περί των τειχών της Αδριανουπόλεως"

Ορεστιάς , 10 Φεβρουαρίου 1923

Το εξώφυλλο του βιβλίου

Για τη θέση των τειχών στη σημερινή πόλη 

και ψηφιακές αναπαραστάσεις  που δείχνουν τη θέση των τειχών 

δείτε το άρθρο (στα τουρκικά) Edirne (Adrianopolis)