Κυριακή 26 Μαρτίου 2023

" Επαγγελματίες και επαγγέλματα : από την Αδριανούπολη στη Νέα Ορεστιάδα " - Μέρος 7ο

 Συμβολή στον εορτασμό της επετείου των 100 χρόνων από την ίδρυση της πόλης της Νέας Ορεστιάδας

 Κείμενο-φωτογραφίες : Δημήτρης Γκεντσίδης

 Σελιδοποίηση : Αθανάσιος Μαρίφης

Η εργασία παρουσιάστηκε στο 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ιστορίας και Πολιτισμού της Ορεστιάδας , που έγινε στη Νέα Ορεστιάδα στις 14-16 Μαΐου 2021

Μέρος 7ο

41. Ταστσήδες (λιθοξόοι). Περιζήτητοι μάστορες επεξεργάζονταν τις πέτρες για κατασκευή δρόμων, γεφυριών, άλλοι είχαν συνεργασία με τους μυλωνάδες. Πάντα έπρεπε να έχουν καλά ακονισμένες (χαραγμένες) τις μυλόπετρες ώστε να αλέθεται σωστά το αλεύρι στους μύλους

42. Τοαφτσήδες (ψιλικατζήδες, πωλητές διάφορων ευρωπαϊκών προϊόντων, όπως μαχαιρίδια, χτένες).

43. Κεραμιδάδες - κεραμιτσήδες (κατασκευαστές κεραμιδιών, τούβλων). Ήταν το επάγγελμα που χρησιμοποιούσε περισσότερο νερό από τα ποτάμια. Παίρνοντας λάσπη από τις όχθες και προσθέτοντας άχυρο ζυμώνανε το μείγμα σε λάκους. Μετά το τοποθετούσαν σε καλούπια και μετά σε τελάρα για να ξεραθούν στον ήλιο. Τα πρώτα σπίτια της Νέας Ορεστιάδας χτιστήκανε με πλίνθους (τούβλα χωμάτινα). Στο χτίσιμο βοηθούσε όλη η οικογένεια και η γειτονιά. Το 1955 άρχισε να γίνεται παραγωγή σταθερών τούβλων, από νερό και άμμο του ποταμού, δίχως άχυρο. Χρησιμοποιούσαν καμίνια για καλύτερο ψήσιμο, ώστε να γίνουν πιο συμπαγή. Με τα ίδια υλικά κατασκεύαζαν και τα κεραμίδια. Τα κεραμοποιεία λέγονταν και «οπτοπλινθοκεραμοποιεία», από τη λέξη όπτηση = ψήσιμο. Κεραμιτσήδες στη Νέα Ορεστιάδα ήταν ο Γιάννης Λυμπερίδης, ο γιος του Λυμπέρης, ο Γιώργος Λυμπερίδης, ο Πασχάλης Μητολίδης, ο Γιώργος Μακαρώνης, ο Απόστολος Αποστολίδης, ο Λεωνίδας Σκερλετόπουλος και ο Απόστολος Μαυρίδης.

Κεραμιτσήδες (κερπιτσήδες)

Καμίνι του οπτοπλιθοκεραμοποιείου του Λυμπέρη Λυμπερίδη




44. Παζαρτζήδες (οπωροπώλες). Πωλητές σε λαϊκές αγορές

45. Καφταντζήδες (ράφτες που κατασκευάζουν καφτάνια-είδος ράσου)

46. Μπουναρτζήδες (αυτοί που σκάβουν πηγάδια). Στη Νέα Ορεστιάδα πηγάδια άνοιγε και ο Βασίλης Γερασίδης (φωτογραφία στο Λαογραφικό Μουσείο).

47. Τσομπάνηδες (ποιμένες)

48. Τσιφτσήδες (γεωργοί)

49. Διλτζήδες. Κατασκεύαζαν καπνιστές γλώσσες, παστές παλαμίδες, λακέρδες, τσίρους αποξηραμένους.

50. Ωρολογάδες

Ωρολογοποιείον Ιωάννου Δ. Σακελλαρίου
στην Αδριανούπολη.
Διαφήμιση σε τρεις γλώσσες :
παλαιοοθωμανική , ελληνική , γαλλική




Σάββατο 25 Μαρτίου 2023

1952. Μετά την παρέλαση της 25ης Μαρτίου στη Νέα Ορεστιάδα


Παρέα στο δημοτικό πάρκο της Νέας Ορεστιάδας

μετά την παρέλαση της 25ης Μαρτίου 1952

 

Πάνω αριστερά : Α. Βουγιουκλής , Παναγιώτης Μουζάς , Αντώνης Αβραμίδης

 

Κάτω : Α. Παντίδης , Γρηγόρης Πλατσούκας , Ευάγγελος Καραγιάννης,

Μίμης Παπαδόπουλος , Σωτήρης Ξανθόπουλος , Ε. Τριανταφύλλου

 

 

Αρχείο Δημήτρη Γκεντσίδη

 


 

Κυριακή 19 Μαρτίου 2023

" Επαγγελματίες και επαγγέλματα : από την Αδριανούπολη στη Νέα Ορεστιάδα " - Μέρος 6ο

Συμβολή στον εορτασμό της επετείου των 100 χρόνων από την ίδρυση της πόλης της Νέας Ορεστιάδας

 Κείμενο-φωτογραφίες : Δημήτρης Γκεντσίδης

 Σελιδοποίηση : Αθανάσιος Μαρίφης

Η εργασία παρουσιάστηκε στο 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ιστορίας και Πολιτισμού της Ορεστιάδας , που έγινε στη Νέα Ορεστιάδα στις 14-16 Μαΐου 2021

Μέρος 6ο

31. Μπαλικτσήδες (ψαράδες κυρίως στα ποτάμια)

Ψαράδικο του Τάσου Πουλόπουλου .
Το ποταμίσιο ψάρι το κρεμάσανε δίπλα στο κρεοπωλείο του Θ. Λουκίδη .
Νέα Ορεστιάδα



32. Αχτσήδες (μαγείρευαν φαγητά κατσαρόλας). Στην Αδριανούπολη τα φαγητά ήταν πλούσια σε ποικιλία και γεύσεις. Στον κεντρικό δρόμο τα πιο γνωστά εστιατόρια ήταν το Αβέρωφ, η Κωνσταντινούπολις και το Αμερική. Στη Νέα Ορεστιάδα ήταν ο Παΐσιος Μονασίδης (ο Ρώσος) Αναστάσης Ιωαννίδης, ο Κωνσταντίνος Πατλακίδης, ο Ιάκωβος Κιοσσές, ο Δημήτρης Ρουσάκης και ο Δημήτρης Παραπαγγίδης – Στάθης Σταθακίδης. Τα φαγητά που μαγείρευαν συνήθως ήταν ο καπαμάς (κρέας τεμαχισμένο κοκκινιστό με πιλάφι ή πλιγούρι), σαρμάδες (συκώτι τυλιγμένο σε σκέπη εντοσθίων), παπουτσάκια (μελιτζάνες με κιμά), ιμάμ μπαϊλντί (μελιτζάνες νηστήσιμες), κολοκυθάκια γιαχνί ή με κιμά, μπάμιες με αρνί, κεφτέδες με σάλτσα, πατάτες γιαχνί και τας κεμπάμπ (κουσκούς ή μακαρόνια, με κοκκινιστό κρέας κομματιαστό).

Ο μάγειρας Πατλακίδης Κ. σε ώρα σερβιρίσματος
με τον Αν. Δερμετζόπουλο

Παΐσιος Μανασιάδης , Ιωαννίδης Αναστάσης
Εστιάτορες (λοκαντατζήδες) στη Νέα Ορεστιάδα

Εστιατόριο " Ρόδων " του Σταθακίδη Στάθη
στη Νέα Ορεστιάδα




33. Μουτάφηδες (κατασκευαστές τρίχινων επίπλων)

34. Μπαχτσεβάνηδες (κηπουροί). Με την πλούσια παραγωγή τους σε λαχανικά, ντομάτες, τροφοδοτούσαν την αγορά της Αδριανούπολης. Από το Καραγάτς έως την Αδριανού και από τη Μπόσνα έως το Ντεμερντές υπήρχαν αξιόλογοι λαχανόκηποι, λόγω των πλούσιων νερών. Μπαχτσέδες φημισμένοι ήταν του Τοπούρογλου, του Θαλασσινού, του Σίσκογλου, του Καραγκιόζογλου και του Δημητριάδη στο Καραγάτς.

35. Αχτάρηδες. Ψιλικατζήδες που πωλούσαν βότανα, μαντζούνια, μπαχάρια, μαστίχα, αλλά και χάντρες, μπρουντζοκέφαλα καρφιά για το στολισμό των αλόγων, εργαλεία αλλά και φωτιστικό πετρέλαιο. Ένα άλλο αντικείμενο, πολύ χρήσιμο τα χρόνια εκείνα, ήταν τα φανάρια αποθήκευσης τροφίμων (με συρμάτινες σίτες που εμπόδιζαν την είσοδο εντόμων κλπ). Χαρακτηριστικά προϊόντα τους ήταν το Κίνακίνα (κινίνο για παυσίπονο), πικρόξυλο (για πονόκοιλο), αλλά έκαναν κι άλλα γιατροσόφια.

Παντοπωλείο (αχταράδικο) στη Νέα Ορεστιάδα


36. Καζαντζήδες (χαλκιάδες)

37. Μπερμπέρηδες (κουρείς). Τα μπαρμπέρικα της Αδριανούς δεν ήταν μόνο κουρεία για άνδρες, αλλά παρείχαν και πρακτικές ιατρικές συνταγές για τριχοφάγο και για άλλες δερματικές αρρώστιες (γιαράδες και φότα…). Ακόμη έκαναν αφαίμαξη με βδέλλες, μέχρι και εξαγωγές δοντιών. Οι Τούρκοι κουρείς μάλιστα έκαναν και περιτομές (σουνέτ).

1939 . Κουρείο του Ισσάκ Καμπάι στην πλατεία της Νέας Ορεστιάδας

1947 . Κουρείο του Θρασύβουλου Κοντοδήμου .
 Αρχικάλφας  Μπαξεβανίδης Χρήστος




1955. Στο  κουρείο του Βαΐτση, 
ώρα του κουρέματος για τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια .....



38. Δουλγκέρηδες (χτίστες)

39. Μουμτζήδες (κηροποιοί)

40. Τσιλιγκίρηδες (κλειδαράδες)