Τετάρτη 31 Μαΐου 2023
Τρίτη 30 Μαΐου 2023
Δευτέρα 29 Μαΐου 2023
Εις μνήμην .....
Κυριακή 28 Μαΐου 2023
" Επαγγελματίες και επαγγέλματα : από την Αδριανούπολη στη Νέα Ορεστιάδα " - Μέρος 14ο
Συμβολή στον εορτασμό της επετείου των 100 χρόνων από την ίδρυση της πόλης της Νέας Ορεστιάδας
Κείμενο-φωτογραφίες : Δημήτρης Γκεντσίδης
Σελιδοποίηση : Αθανάσιος Μαρίφης
Η εργασία παρουσιάστηκε στο 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ιστορίας και Πολιτισμού της Ορεστιάδας , που έγινε στη Νέα Ορεστιάδα στις 14-16 Μαΐου 2021
Μέρος 14ο
111. Ταμπάκηδες- Βυρσοδέψες (επεξεργασία δερμάτων). Η κατεργασία δερμάτων ήταν από τα παλιά χρόνια γνωστή. Έφτιαχναν τσάντες, ζώνες, παπούτσια, επανωφόρια, σαμάρια και τσαρούχια. Τα εργαστήριά τους τα έλεγαν ταμπακχανάδες και βρίσκονταν στη νότια περιοχή της Αδριανούς. Τα συνήθη δέρματα που χρησιμοποιούσαν ήταν τα αγελαδινά, χοιρινά και πρόβια. Η διαδικασία της επεξεργασίας διαρκούσε είκοσι ημέρες, όπου τα αλατίζανε, μετά τα βάζανε σε γούρνες με ασβέστη για αποτρίχωση και για να μαλακώσουν. Στη συνέχεια τα αποξέραιναν στον ήλιο και αφού στέγνωναν τα τέντωναν με ξυλάκια (καλάμια) για να ισιώσουν. Μετά τα αγόραζαν οι έμποροι δερμάτων. Στη Νέα Ορεστιάδα ο Νικόλαος Τσομπανίδης (Κόλιας) με το γιο του Γεώργιο και ο Νικόλαος Γεροντίδης ασχολήθηκαν με τα ακατέργαστα δέρματα. Έμποροι δερμάτων ήταν ο Π. Χριστίδης, ο Σερκίς Ταχστιάν, ο Χρήστος Τσερκέζης, ο Γιώργος Σεϊτανίδης και οι Αθανάσιος και Ευάγγελος Βαγγελούδης.
112. Κιρισχανετζήδες (κατασκευαστές χορδών και λουριών από έντερα ζώων). Παραπλήσια εργαστήρια με τα βυρσοδεψεία ήταν οι κιρισχανάδες. Εκεί κατασκεύαζαν χορδές μουσικών οργάνων όπως ούτι, μπουζούκι κ.ά., από έντερα ζώων. Επίσης κατασκεύαζαν λουριά για τα ζώα, αλλά και ιμάντες μηχανών. Τα εργαστήρια αυτά βρίσκονταν στις όχθες ποταμών, μιας και τα έντερα τα προμηθεύονταν από τα διπλανά σφαγεία. Γύρω από την περιοχή τους αναπτύχθηκε ένα ολόκληρο προάστιο με την ονομασία Κιρισχανάς.
113. Φεσιτζήδες-σιδερωτές φεσιών. Υπήρχε ως επάγγελμα μέχρι το 1910, οπότε στην εποχή των Νεότουρκων έσβησε οριστικά, αφού με διαταγή τους καταργήθηκε το φέσι, ακόμη και στην Αδριανούπολη.
114. Καφενεία με ναργιλέδες για τους καπνίζοντες. Αυτά τα καφενεία ήταν στο κάστρο της Αδριανούπολης και οι καφετζήδες έκαναν όλη την τελετή για το άλεσμα και το ψήσιμο του καφέ, μετά τον έβραζαν μέσα σε μπρίκια πάνω σε πυρακτωμένη άμμο (οτζάκια). Ακόμη διέθεταν ναργιλέδες για τους μερακλήδες, με τους οποίους ρουφούσαν τον καπνό από ένα σωλήνα που κατέληγε σε κεχριμπαρένιο επιστόμιο. Ο καπνός του ναργιλέ ήταν ειδικά κατεργασμένος, βρασμένος και λεγόταν «τουμπεκίς». Οι καφενέδες διέθεταν και χύμα τσιγάρα, τα «ταμπάκο». Πρόσφεραν επίσης κρασί και ρακί ντόπιο, με τον ανάλογο μεζέ. Για τη διασκέδαση είχαν τράπουλες, τάβλι και γραμμόφωνο για μουσική. Το 1960 στη Νέα Ορεστιάδα το γραμμόφωνο αντικαταστάθηκε με το τζουκ μποξ.
115. Τυπογράφοι (όπου στις επιχειρήσεις τους τυπώνονταν οι εφημερίδες της Αδριανούπολης)
116. Αργυροχόοι
117. Βαρκάρηδες (καϊκτσήδες). Μια και η Αδριανούπολη είχε τρία ποτάμια, οι βαρκάρηδες έπαιζαν σημαντικό ρόλο στην καθημερινότητα. Με τις βάρκες γίνονταν μεταφορές εμπορευμάτων και ατόμων.
118. Κοσκινάδες (έφτιαχναν κόσκινα σε ξύλινο σκελετό και έβαζαν λαμαρίνα με διαφορετικές τρύπες στο άνοιγμα. Τα χρησιμοποιούσαν κυρίως γεωργοί)
119. Πλεκτήρια για κάλτσες
120. Μηχανικοί που δούλευαν στα κινηματοθέατρα. Υπήρχαν μεγάλοι κινηματογράφοι στην Αδριανούπολη, όπου έπαιζαν ευρωπαϊκές βουβές ταινίες, με ελληνικούς υπότιτλους. Γνωστοί κινηματογράφοι ήταν το «Ρεσαντιέ», «το Σαράι» του Τζεδάκη και το «Φεβαΐτ». Στο Καραγάτς υπήρχε το κινηματοθέατρο του Ιωαννίδη. Στη Νέα Ορεστιάδα γνωστά κινηματοθέατρα ήταν το «Ελληνίς», τα «Ηλύσια», ο «Ηρακλής» και ο «Αλέξανδρος».
Κυριακή 21 Μαΐου 2023
" Επαγγελματίες και επαγγέλματα : από την Αδριανούπολη στη Νέα Ορεστιάδα " - Μέρος 13ο
Συμβολή στον εορτασμό της επετείου των 100 χρόνων από την ίδρυση της πόλης της Νέας Ορεστιάδας
Κείμενο-φωτογραφίες : Δημήτρης Γκεντσίδης
Σελιδοποίηση : Αθανάσιος Μαρίφης
Η εργασία παρουσιάστηκε στο 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ιστορίας και Πολιτισμού της Ορεστιάδας , που έγινε στη Νέα Ορεστιάδα στις 14-16 Μαΐου 2021
Μέρος 13ο
101.Οδοντίατροι (όπως ο Στέφανος Ν. Δερμεντζόπουλος στην οδό Ταούκ Καπού της Αδριανούπολης)
102. Φουρνάρηδες. Αν και πολλές νοικοκυρές ζύμωναν και έψηναν μόνες τους το ψωμί της οικογένειάς τους, όσοι δεν είχαν φούρνο στο σπίτι, έστελναν τα ζυμωτά τους να τα ψήσει ο φούρναρης της γειτονιάς, καθώς και τα φαγητά που ήθελαν ψήσιμο. Το σύνηθες ψωμί ήταν το χάσκοεκμεγί. Το ίδιο συνέχισε να συμβαίνει και στη Νέα Ορεστιάδα, εκτός από τις περιόδους πολέμου και οικονομικής δυσχέρειας, όταν η διανομή του ψωμιού γινόταν με δελτία, ανάλογα με τα μέλη της οικογένειας, για να εξαλείψουν την κερδοσκοπία.
104. Νταλικατζήδες. Μεταφορείς εμπορευμάτων με άμαξες. Η περιποίηση των αλόγων ήταν βασικό μέλημά τους. Το επάγγελμα αυτό συνεχίστηκε και στη Νέα Ορεστιάδα έως τα τέλη του ’60. Παράλληλα τα πρώτα χρόνια έκαναν δειλά την εμφάνισή τους τα πετρελαιοκίνητα οχήματα και μετέπειτα τα φορτοταξί, τα φορτηγά. Όλοι είχαν τις δικές τους πιάτσες
105. Σιδεράδες (Ντεμιρτζήδες)
107. Οντουντζήδες (Ξυλοκόποι)
108. Σαλχανάδες (σφαγείς ζώων)
109. Σαρατζήδες (σαγματοποιοί-έφτιαχναν σαμάρια ζώων)
110. Σαλάτσια (εξοχικά κέντρα δίπλα στο ποτάμι). Τα εξοχικά καφενεία, λεγόμενα σαλάτσια, οι κάτοικοι τα χρησιμοποιούσαν για εκδηλώσεις χαράς, γάμους και βαφτίσεις. Διέθεταν γραμμόφωνο ή ζωντανή μουσική και βρίσκονταν συνήθως στις νησίδες του Τόντζου, στον Κιρισχανέ και στο Καραγάτς.
Σάββατο 20 Μαΐου 2023
Παρασκευή 19 Μαΐου 2023
Πέμπτη 18 Μαΐου 2023
Τετάρτη 17 Μαΐου 2023
Τρίτη 16 Μαΐου 2023
Δευτέρα 15 Μαΐου 2023
Κυριακή 14 Μαΐου 2023
Σάββατο 13 Μαΐου 2023
Παρασκευή 12 Μαΐου 2023
Πέμπτη 11 Μαΐου 2023
Τετάρτη 10 Μαΐου 2023
Τρίτη 9 Μαΐου 2023
Δευτέρα 8 Μαΐου 2023
Κυριακή 7 Μαΐου 2023
" Επαγγελματίες και επαγγέλματα : από την Αδριανούπολη στη Νέα Ορεστιάδα " - Μέρος 12ο
Συμβολή στον εορτασμό της επετείου των 100 χρόνων από την ίδρυση της πόλης της Νέας Ορεστιάδας
Κείμενο-φωτογραφίες : Δημήτρης Γκεντσίδης
Σελιδοποίηση : Αθανάσιος Μαρίφης
Η εργασία παρουσιάστηκε στο 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ιστορίας και Πολιτισμού της Ορεστιάδας , που έγινε στη Νέα Ορεστιάδα στις 14-16 Μαΐου 2021
Μέρος 12ο
91. Λοκματζήδες, Σαμαλιτζήδες, Μαλεμπιτζήδες (αυτοί πωλούσαν λουκουμάδες, το περίφημο σάμαλι, μαλεμπί το παραδοσιακό έδεσμα της Αδριανούπολης)
92. Μπερεκτσήδες (πωλητές τυρόπιττας)
93. Πασβάντηδες (νυκτοφύλακες). Στην Αδριανούπολη η αστυνομική δύναμη δεν έφτανε για να τηρούν την τάξη, γι' αυτό ο δήμος διόριζε τους νυκτοφύλακες, που αποστολή τους ήταν το βράδυ να φυλάνε την πόλη. Έλεγχαν αν οι πόρτες των καταστημάτων ήταν κλειδωμένες, έκλειναν τις πύλες του κάστρου και σε περιπτώσεις πυρκαγιάς βοηθούσαν στην πυρόσβεση. Νυκτοφύλακες υπήρχαν και στη Νέα Ορεστιάδα έως το 1947
94. Μπεχτσήδες (Αγροφύλακες). Ήταν μισθωτοί για τη φύλαξη των μπαχτσέδων και τους διόριζε το εσνάφι των μπαχτσεβάνηδων
95. Μεταξουργοί (αυτοί ασχολούνταν με τη σηροτροφία)
96. Κεντήστρες – Μοδίστρες. Η αγαπημένη απασχόληση των γυναικών στην Αδριανούπολη ήταν το κέντημα. Φημισμένοι οι χρυσοκέντητοι σε βελούδο μποχτσάδες, για την μεταφορά καθαρών εσωρούχων στα λουτρά. Από δεκατεσσάρων χρονών οι κοπέλες άρχιζαν να ετοιμάζουν τα προικιά τους, κεντούσαν κιλίμια, πουκάμισα, μαντήλια, γάντια, ποδιές, νυχτικά, σεντόνια, προσόψια, τσαντάκια και παντόφλες βελουδοχρυσοκέντητες. Η Αδελφότητα Κυριών και Δεσποινίδων ίδρυσε σχολές κεντήματος και ραπτικής. Στη Νέα Ορεστιάδα το επάγγελμα συνεχίστηκε από μοδίστρες που έραβαν γυναικεία και παιδικά ρούχα στα σπίτια τους. Γνωστές ήταν η Χρυσή Αγγελίδου, η Ευπραξία Γιαννακίδου, η Χρυσούλα Ναλμπάντη, οι αδελφές Καλαϊτζοπούλου, η Χρυσούλα Μπεκιαρίδου, η Βασιλική Ψαροπούλου, η Σοφία Τσακιρίδου, η Τασούλα Μπαμπούρα, η Μαρία Γκιόψαλη, η Ιφιγένεια Γκαρίλη, η Κυριακούλα Πασχαλίδου, η Αναστασία Μπουκαλίδου, η Στέλλα Καριώτη, η Ευμορφία Πατοπούλου, η Ευθαλία Πεταλά και η Ελένη Νεστορίδου.
97. Αξίζει να αναφέρουμε ότι υπήρχε επιδιορθωτής ραπτομηχανών, ο οποίος λεγόταν Λεπτίδης και ήταν και αντιπρόσωπος της Σίγγερ. Τα κατάστημά του βρισκόταν στην πλατεία Δασίου και είχε δημιουργήσει και σχολή, όπου παραδίδονταν μαθήματα χρήσης των ραπτομηχανών, αλλά και κεντήματος από την σύζυγό του και ραψίματος από την Μικροπούλου – Κοψίδου.
98. Ταρακτσήδες-χτενάδες (κατασκευαστές χτενών από κόκκαλα χελώνας, από κέρατα βοδιών και τα ακριβότερα από ελεφαντόδοντο). Υπήρχαν ψιλά χτένια για ψείρες και χοντρά για χτένισμα. Σύμφωνα με τις ανάγκες της εποχής οι τεχνίτες έφτιαχναν χτένια για αργαλειούς
99. Υφάντρες σε αργαλειούς. Μια ενασχόληση των γυναικών, κυρίως στα χωριά, ήταν η υφαντική. Όλα τα μάλλινα και βαμβακερά ρούχα, κουρελούδες, κουβέρτες, πετσέτες, μαξιλάρια και σεντόνια φτιάχνονταν στον αργαλειό.
100. Μπουσχανατζήδες (παγοπώλες). Ο μπουσχανάς του Φιλιππίδη, στο κέντρο της Αδριανούπολης, ήταν ο πιο φημισμένος και του Αλτιναλμάζη Π. στο Καραγάτς. Το χειμώνα αποθήκευαν πάγο μέσα σε χώρους υπόγειους, για τον διατηρήσουν. Στη Νέα Ορεστιάδα κατασκεύαζαν πάγο με ψυκτικά μηχανήματα και τον πωλούσαν για τα ψυγεία οικογενειών και καταστημάτων, μιας και ήταν απαραίτητος για τη διατήρηση τροφίμων. Πάγο έφτιαχνε και διατηρούσε ο Χατζηνικολάου.
Σάββατο 6 Μαΐου 2023
Παρασκευή 5 Μαΐου 2023
Πέμπτη 4 Μαΐου 2023
Τετάρτη 3 Μαΐου 2023
Τρίτη 2 Μαΐου 2023
Δευτέρα 1 Μαΐου 2023
Πρωτομαγιά του 1920 στην Αδριανούπολη
Εκδρομείς κατά την Πρωτομαγιά του 1920, μάλλον στο Γιλντιρίμ.
Τα ερείπια εικάζεται ότι είναι από το ναό «τον εν κήποις».
΄Αλλοι επιμένουν ότι πρόκειται για κατάλοιπα των τειχών,
που δεν πολυδικαιολογούν τους εκδρομείς εντός του «άστεως».
Από το βιβλίο :
Ιωάννης Αλατζάς
" Ζω την Αδριανούπολη "
Αδριανούπολη 2014