" Επαγγελματίες και επαγγέλματα : από την Αδριανούπολη στη Νέα Ορεστιάδα " - Μέρος 9ο

Συμβολή στον εορτασμό της επετείου των 100 χρόνων από την ίδρυση της πόλης της Νέας Ορεστιάδας

 Κείμενο-φωτογραφίες : Δημήτρης Γκεντσίδης

 Σελιδοποίηση : Αθανάσιος Μαρίφης

Η εργασία παρουσιάστηκε στο 4^ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ιστορίας και Πολιτισμού της Ορεστιάδας , που έγινε στη Νέα Ορεστιάδα στις 14-16 Μαΐου 2021

Μέρος 9ο

61. Σουπουργκετζήδες (σαρωθροποιοί-σκουπάδες). Η σαρωθροποιία ήταν η βαριά βιομηχανία της περιοχής. Πολλοί κάτοικοι εργάστηκαν σε αυτήν. Αφού μάζευαν και στέγνωναν το σκουπόχορτο (βλαστό), ξύνανε το σπόρο και κάναν δεμάτια. Το μέρος εργασίας το λέγανε «μπιτσικλίκ». Γίνονταν διαχωρισμός της εργασίας, άλλοι έφτιαχναν τη χειρολαβή και άλλοι το κύριο μέρος. Της χειρολαβής προηγούνταν το σφίξιμο της άκρης με σύρμα και ακολουθούσε η τοποθέτηση διακο- σμητικών (χάντρες, φούντες, πούλιες). Στην Αδριανούπολη η παραδοσιακή κατασκευή σκούπας, με καθρέπτες και στολίδια, συνεχίζεται και σήμερα. Η σκούπα αποτελούσε εθνογραφικό στοιχείο στα γαμήλια έθιμα, ήταν σύμβολο εργατικότητας, της αγνότητας της κοπέλας και ο καθρέπτης σύμβολο της ομορφιάς, αποτελούσε πάντα μέρος της προίκας της. Στη Νέα Ορεστιάδα σκουπάδικα ήταν του Μούρδου με τον Χάικ Κάλβο, του Γιάννη Κυριαλάνη με τον Μήνογλου, του Μωύς με το Σούλη, των Αδελφών Ξανθίδη (τουλούπα), των αδελφών Μισκατέλ, του Αντώνη Τζηρίτη. Σήμερα υπάρχουν μικρές βιοτεχνίες σκούπας στη Νέα Βύσσα και στις Καστανιές.

Κατασκευαστής σκουπών στην Αδριανούπολη

Σκουπάδες ( σουπιρκετζήδες )

1938 . Σκουπάδικο Ξανθίδη (Τουλούπα)

Γέροντας σφίγγει με σύρμα τη χειρολαβή της σκούπας

Σαρωθροεργάτες στη βιοτεχνία Μούδρου-Χαΐκ Κάλβου

62. Τουλουμπατζήδες (πυροσβέστες)

 63. Γιαγτζήδες (αυτοί που πουλάνε έλαια και λίπη)

 64. Γιουμουρτατζήδες (αυτοί που πουλούσαν αυγά σε εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία και σπίτια). 

65. Μπαγτζήδες (αμπελουργοί). Αυτοί καλλιεργούσαν τα ξακουστά αμπέλια του Χαντήμ-Αγά στο δρόμο προς την Κωνσταντινούπολη και τα αμπέλια στις πλαγιές του χωριού Μαράσια. Το 1937 η Ελληνική Κυβέρνηση στη Νέα Ορεστιάδα εκπαίδευσε κατοίκους στην αμπελουργία και τους έδωσε χωράφιααμπέλια να τα καλλιεργήσουν.

 66. Σαράφηδες (χρηματιστές, εντολοδόχοι για την αγορά προϊόντων). Αξιόλογοι χρηματιστές στην Αδριανούπολη ήταν ο Σαραφόπουλος, ο Καραπαναγιώτη, ο Αλτιναλμάζης, ο Γιώργος Καραμανλής (σαραφ Γιώργης), ο Λεμπερίδης Νικόλαος (σαραφ Νικολάκης).

Συναλλαγματική του σαράφη Νικολάου Γ. Λεμπερίδου του 1903

67. Ντοκμετζήδες (αυτοί που χύνουν διάφορα μέταλλα)

68. Ξενοδόχοι. Τα ξενοδοχεία στην Αδριανούπολη ήταν πολυτελείας, σε αντιδιαστολή με τα πανδοχεία και τα χάνια. Διέθεταν εστιατόριο με πιάνο, όπως και μπυραρίες, σύμφωνα με τη μόδα της εποχής. Γνωστά ξενοδοχεία ήταν το «Αμερική» του Ασλανίδη, «Θεσσαλονίκη» του Αβραμίδη, «Κωνσταντινούπολη» του Παναγιώτου και τα «Τζανίκ» και «Αθήναι» των Ιωαννίδη- Κιοσσέ, «Ευρώπη» του Κούτσα, «Λονδίνο» του Λεμονίδη στο Καραγάτς. Τέλος, μετά το 1923 στην Αδριανούπολη, οι Τούρκοι μετέτρεψαν πολλά αρχοντικά σε ξενοδοχεία. Στη Νέα Ορεστιάδα τα πρώτα ξενοδοχεία ήταν «ο Δάσιος» και «η Μεγάλη Ελλάς» του Γρ. Καπετανίδη, «Βιέννη» του Ιωαννίδη, «Δημοκρατία» του Μαργαριτίδη κ.ά.

Ιδιοκτησίας Djanik Ghazarian.
Το ξενοδοχείο Djanik με εστιατόριο και καφέ και υπέροχο κήπο δίπλα

 στον (σιδηροδρομικό) σταθμό, στο Καραγάτς.
Το ξενοδοχείο Fevait στην πόλη με μεγάλο κήπο, εστιατόριο α λα καρτ,

 καφέ-θέατρο κ.λ.π.
Μπουφέ στο σταθμό
Ομιλούνται όλες οι γλώσσες.

Tο ξενοδοχείο Antik , στο κέντρο της Aδριανούπoλης,

ψηλά στη Maarif caddesi.

Χτίστηκε το 1884 ως ελληνικό σπίτι,

πέρασε πολλές περιπέτειες

και σήμερα είναι ένα όμορφο ξενοδοχείο .

Ξενοδοχείο "Ο Δάσιος"

στην οδό Ευριπίδου στη Νέα Ορεστιάδα,

ιδιοκτησίας Γρηγόρη Καπετανίδη

69. Ιατροί. Παρότι στην Αδριανούπολη υπήρχαν πολλοί ιατροί και μάλιστα με ειδικότητες, δεν ακολούθησαν στη Νέα Ορεστιάδα. Μόνο μετά το 1927, ήλθαν ο Περικλής Κουρτίδης, ο Παντελής Σεϊτανίδης και ο Παύλος Παταμιάνος.

Σερνοσκούτης (  λαϊκός γιατρός)

στην Αδριανούπολη

Ιατρός Βεχαεδδίν βέης στην Αδριανούπολη

Νέα Ορεστιάδα. Ιατρός Εμμανουήλ Ρήγας

 

70. Φαρμακοποιοί. Παρότι στην Αδριανούπολη υπήρχαν πολλοί φαρμακοποιοί, δεν ακολούθησαν στη Νέα Ορεστιάδα και ο κόσμος προμηθεύονταν φάρμακα από πρακτικούς ή από το Διδυμότειχο. Ο πρώτος που άνοιξε φαρμακείο στην πόλη, το 1927, ήταν ο Σιμών Μινασιάν.