Αντριανού: Η βουλγαρική Αδριανούπολη

Κυριακή 12 Φεβρουαρίου 2017

Η βουλγαρική Αδριανούπολη

Το «Πρώτο Βουλγαρικό Βασίλειο» του 681, η νίκη για τον πρώτο βασιλιά τους τον Ασπαρούχ και ήττα για τον Κωνσταντίνο τον Δ΄ ήταν και η απαρχή των «σχέσεων» των Βουλγάρων με τους Βυζαντινούς. Από εκεί και μετά και μέχρι τον Βαλκανικό πόλεμο και την κατάληψη της Αδριανούπολης δεν είχαν σταματήσει οι πολεμικές διαπραγματεύσεις, οι οποίες άφησαν πολλές μαύρες σελίδες στην ιστορία των δύο γειτονικών λαών.

Η παρουσία των Βουλγάρων στην Αδριανούπολη χρονολογείται από την εποχή του φιλόδοξου βασιλιά Συμεών που κατέλαβε την Αδριανούπολη το 914 και έκανε τα αίσχη και το 928 για δεύτερη φορά. Τα ίδια έκανε και ο Σαμουήλ το 1002.

Το έτσι και το αλλιώς ανάμεσά τους συνεχίστηκε ως το συνασπισμό τους με τους Βυζαντινούς εναντίον των Οθωμανών, που κατέληξε με την ήττα τους και την άλωση της Αδριανούπολης από τον Μουράτ τον Β΄.

Στη συνέχεια πάμε καρότσι μέχρι και το Βαλκανικό που την καταλαμβάνουν οι Βούλγαροι.

Στο ενδιάμεσο διάστημα όταν πολλοί από αυτούς μεταφέρονται ή μετακινούνται από μόνοι τους και διαμένουν μόνιμα στην Αδριανούπολη, κάτω από την εποπτεία των Οθωμανών περνούν καλά. Λαμβάνουν μέρος ως δημογέροντες και συμμετέχουν ενεργά στη διοίκηση της Κοινότητας.

Συγκεκριμένα για την ανοικοδόμηση του ναού των 12 Αποστόλων, που κάηκε το 18^ο αιώνα, στη συνοικία του Κιρισχανέ η συμμετοχή των δύο στοιχείων είναι ισομερής και ακόμη και η σφραγίδα της εκκλησίας είναι η μισή στα ελληνικά και η άλλη μισή στα βουλγαρικά.

Αυτοί οι άνθρωποι τόσο κατά την ρωσική 1878 όσο και κατά την βουλγαρική κατοχή κατά τον πρώτο βαλκανικό εκτραπήκανε σε αίσχη και εγκλήματα.

Αναφέρουμε δυο τρία περιστατικά πολύ χαρακτηριστικά.

Το πρώτο και επαίσχυντο ήταν η πρόθεσή τους να σκοτώσουν τον μητροπολίτη Διονύσιο, μετέπειτα πατριάρχη Διονύσιο τον Ε΄, διότι τάχα τους κακολόγησε από του θρόνου και αφού τον έσυραν από το μητροπολιτικό μέγαρο στο δρόμο κτυπώντας τον, αναζητούσαν τρόπο να τον θανατώσουν.

Από τα χέρια τους τον γλύτωσαν πιστοί, οι οποίοι προσέτρεξαν στις φωνές της Αθηνάς Κυριαζοπούλου, η οποία όταν είδε να τον κακοποιούν εμπρός στο σπίτι της, που ήταν η πρώην κατοικία του Κυρίλλου ΣΤ΄, του σχολάζοντος πρώην πατριάρχου, που είχαν κρεμάσει οι Τούρκοι το 21, έβαλε τις φωνές.

Η κοπέλα -κόρη του Κυριαζόπουλου- άνοιξε την πόρτα και με τη βοήθεια συγγενών και των άλλων που τρέξανε κατόρθωσαν να τον αποσπάσουν λιπόθυμο σχεδόν, που εν τω μεταξύ είχε χάσει το ένα του μάτι, από τα χέρια του όχλου, στον οποίο πρωτοστατούσαν κάτι λυσσασμένες αλανιάρες γυναίκες από τον Κιρισχανέ.

Κατά την κατάληψη της Αδριανούπολης κατά τον Α΄ Βαλκανικό (1912-13), όταν αιχμαλώτισαν (Μάρτιος του 13) τους τούρκους στρατιώτες, τους περιόρισαν στο χώρο του παλιού παλατιού, χωρίς τροφή και νερό και τους άφηναν να πεθαίνουν. Όταν αποχωρούσαν μετά το Β΄ Βαλκανικό, που άρχισε με την επιθυμία τους να καταλάβουν τη Θεσσαλονίκη, πριν περάσει μήνας καν από τη λήξη του Α΄ Βαλκανικού, συμπεριφέρονται εντελώς απάνθρωπα και φθάνουν μέχρις του σημείου να θανατώσουν δεμένους ανά τετράδες 52 Έλληνες της Αδριανούπολης και να τους πετάξουν στο ποτάμι, μερικούς σε κατάσταση ημιθανή.

Γενικά τα αίσχη που έκαναν οι Βούλγαροι, τόσο εναντίον του Οθωμανικού, όσο και εναντίον του Χριστιανικού στοιχείου, κατά την περίοδο αυτή, είναι ανείπωτα.

Βεβήλωσαν τα τεμένη, φόνευσαν υπαλλήλους και προύχοντας, κατέλαβαν οικίας, ως και αυτή του Κωντ. Δήμησσα όπου μέχρι την οπισθοχώρηση διέμεινε ο συνταγματάρχης Σουρμπάνωφ, που έφυγε κακήν κακώς, όπως αναφέρει ο Αριστ. Χρηστίδης στα Θρακικά τόμ. 25.

Το «Ζω» δεν κάνει σχόλια απλά παραθέτει και αφήνει αναπάντητο το ερώτημα. Γιατί;